MURAKKAB TEXNOLOGIK JARAYONLARNI AVTOMATLASHTIRISHDA BASHORATLI BOSHQARUV MODELLARI
Keywords:
texnologiya, jarayon, SCADA tizimi, PID kontroller, APC, MPC, model, bashoratlovchi model, o‘lchov, nazorat, o‘lchov vositasi.Abstract
Ko’p parametrli uzluksiz ishlab chiqarish texnologik jarayonlarini avtomatik boshqarishda, dolzarb muammolar qatorida qat’iy talablarga javob beradigan mahsulotlarning yuqori sifatini ta’minlash, ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligini oshirish, ekologik xavfsizlik talablarini bajarish kabi muammolar ajralib turadi.Ushbu muammolarni zamonaviy texnologiyalaridan foydalanmasdan ishlab chiqarish jarayonini avtomatik boshqarib bo’lmaydi. Natijada, so’nggi o’n yil ichida axborot texnologiyalari ishlab chiqarishni barcha bosqichlarida, sensor darajalaridan (boshqaruvning pastki darajasi) korxonaning yuqori boshqaruv darajasidagi boshqaruvgacha kirib borganligini kuzatish mumkin.
References
1. Арифжанов А.Ш., Набиев О.М. Особенности контроля и управления динамическими объектами в условиях неопределенности. Сборник . Вопросы кибернетики. Вып.166, Ташкент, 2003, с.28-34
2. Arifjanov A.Sh. Features of the control and management in conditions of uncertainty. Proceedings of third World Conference on Intelligent Systems for Industrial Automation (WCIS-2004), Kaufering (Germany, b-Quadrat Verlag, 2004, pp.170-174.
3. Pulotova M.R., Muzaffarova G.O. Analysis of Forecasting Methods and Models. Eurasian Journal of Engineering and Technology, 7, 24–28. Retrieved from 2022. https://geniusjournals. org /index. php/ejet/article/view/1620
4. Пўлотова М.Р., Жўраев У.Ю., Норқулов И.О., Рустамов Ш.С., Сапарбоев Р.Қ. Тизимларни моделлаштириш ва маълумотларни таҳлил қилишда labview дастури имкониятлари.Хоразм Маъмун академияси ахборотномаси, 3май — Жаҳон матбуот эркинлиги кунига бағишланган махсус сон 2021й
5. Блауберг И.В. Проблема целостности и системный подход. М., 1997.
6. Э.Квейд. Анализ сложных систем. Пер.с англ.под ред. И.И.Ануреева, И.М. Верещагина. М., изд-во ―Советсое радио‖,1969, 520 с.
7. Кориков А.М., Павлов С.Н. Теория систем и системный анализ: учеб. пособие— Томск: Томс. гос. ун-т систем управления и радиоэлектроники, 2008. — 264 с.
8. Ю.П. Сурман. Теория систем и системный анализ. Учебное пособие. – К.: МАУП, 2003. – 368 с.
9. А.В. Антонов. «Системный анализ», Учебник для вузов. – М.: Высш.школа, 2004. – 454 с.
10. И.Н. Глухих. Теория систем и системный анализ. Учебное пособие. Тюмень, ТюмГУ, 2008. – 160 с.
11. Звонарев, С.В. Основы математического моделирования: учебное пособие / С.В. Звонарев. — Екатеринбург : Изд-во Урал. ун-та, 2019. — 112 с.
12. Бусленко Н.П. Моделирование сложных систем. –– М.: Наука, 1968. –– 356 с.
13. Дворецкий С.И., Муромцев Ю.Л., Погонин В.А. Моделирование систем. –– М.: Изд. центр “Академия”, 2009. –– 320 с.
14. Shamkhatovich, A. A., & Rakhmatiloevna, P. M. (2022). Problem, Analysis of Forecasting Methods and Models. Central asian journal of mathematical theory and computer sciences, 3(5), 84-89 s.
15. Pulotova, M., Jorayev, U., Norqulov, I., & Rustamov, S. (2021). Analysis of the production process of formalin on the example of jsc «Navoiazot». Збірник наукових праць scientia.
16. Pulotova, M. R. (2014). The data and methods of the general scientific methodology used in the preparation and adoption of managerial decisions in problematic production situations. The Way of Science, 30.
17. Пўлотова, М. Р. (2020). Кимёвий жараёнларни автоматлаштиришда интеллектуал бошқарув таҳлил ва моделлар. In Эффективность применения инновационных технологий и техники в сельском и водном хозяйстве (pp. 455-458).
18. Arifjanov A., & Pulotova M. (2023, June). Analysis of the physical and chemical processes of formalin production for building a decision support system in management. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2789, No. 1). AIP Publishing.